ახალი ფსიქოაქტიური ნივთიერებები (აფნ) საქართველოში აქტიურად ვრცელდება ბოლო 15-20 წელია. ტერმინი “ახალი” პირობითია, რადგან ეს ნივთიერებები საკმაოდ დიდი ხანია რაც მსოფლიო ნარკოხცენაზეა 1960 წლიდან და წარმოადგენენ სინთეზური გზით მიღებულ ნარკოტიკებს, რომლებიც იატაკქვეშ მომუშავე ლაბორატორიებში იქმნება.
აფნ “ტრადიციული” ფსიქოაქტიური ნივთერებების (სტიმულატორების, ოპიატების, კანაბინოიდების) ეფექტების იმიტაციას ახდენენ, ამასთან, როგორც წესი, მეტად ძლიერი ზემოქმედებით და ნაკლები ფასით გამოირჩევიან.
საქართველოში აფნ ცნობილია ე. წ. “ბიოს” სახელით, რაც ძალიან უცნაურია, რადგან ბიოპროდუქტთან არაფერი აქვს საერთო.
აფნ ხშირად მოწევის საშუალებით მისაღები პროდუქტია – ნებისმიერი მცენარის გამხმარ ფოთლებზე დატანილი სინთეტიური გამჭვირვალე ნივთიერებაა. ასეთი გზით დამზადებული აფნ საშიშია იმით, რომ ზედოზირებისთვის ძალიან მცირე რაოდენობაა საჭირო, ხოლო კუსტარულად დამზადების პირობებში სათანადოდ ვერ კონტროლდება ნივთიერების ოდენობის გადანაწილება. შედეგად ასეთი მოსაწევის ერთი ნაფაზიც კი ან სხვაგვარად მიღებული აფნ შეიძლება გახდეს მომხმარებლის ზედოზირების და გარდაცვალების მიზეზი.
ალფა პვპ – Alpha PVP alpha-pyrrolidinovalerophenone – ძლიერი სტიმულატორი, რომელიც მიეკუთვნება ახალი ფსიქოაქტიური ნივთიერებების, სინთეზური კათინონების ჯგუფს. ასევე ცნობილია სახელწოდებით – “აბაზანის მარილები”, Flakka და Gravel.
Alpha – PVP-ს გავრცელება იწყება 1960-იანი წლებიდან ამერიკის შეერთებულ შტატებში, სკანდინავიის ქვეყნებში, ევროპის ქვეყნებში. ბოლო ათი წელია, მეტი თუ არა, ვრცელდება საქართველოშიც.
Alpha – PVP-ს ბიოლოგიური და ფიზიკური ეფექტები:
- ხელს უწყობს დოფამინის და ნორადრენალინის დონის მატებას უფრო მეტად ვიდრე ამფიტამინი და კოკაინი;
- გამოირჩევა ადიქციის მაღალი პოტენციალით;
- იწვევს ენერგიის მოზღვავებას, აჟიტირებას, ტაქიკარდიას, შფოთვას, მაღალ წნევას;
- შეიძლება გამოიწვიოს ჰიპერთერმია, დეჰიდრატაცია, თირკმლის ფუნქციის მოშლა,
- მანია, სუიციდური ქცევა/მცდელობები, ფსიქოზი;
- ნევროლოგიური სიმპტომები – კიდურების უნებლიე, მკვეთრი მოძრაობები (რის გამოც ხანდახან ზომბი ნარკოტიკს უწოდებენ), კრუნჩხვები, ეპილეფსიური შეტევები;
- ინსულტი, გულის გაჩერება, სიკვდილი;
- სისტემატური მოხმარებისას იწვევს სახსრების ქსოვილის ძლიერ დაზიანებას;
- ადვილია ზედოზირება.
საქართველოში სამართალდამცავი ორგანოების მხრიდან პერიოდულად ხდება ამ ნარკოტიკის საკმაოდ დიდი ოდენობების ამოღება. მაგალითად 2018-ში ამოითეს 6.5 მილიონი დოლარის ღირებულების შესაბამისი ოდენობა და 2020-შიც დიდი ოდენობით.
მიუხედავად აღნიშნულისა, მომხმარებლები მაინც ახერხებენ ნარკოტიკის შეძენასა და გამოყენებას. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ ამის მიზეზია ნარკოტიკის სიაფე, თუმცა ნარკოტიკის მომხმარებლების და ადიქციის სფეროში მომუშავე სპეციალისტების აზრით, ამის მიზეზია საქართველოში არსებული, დასჯაზე ორიენტირებული, არაჰუმანური ნარკოპოლიტიკა, რომლის გამოც არ არის ხელმისაწვდომი მეტად უსაფრთხო ნარკოტიკები და მომხმარებელი იძულებულია დარკ-ნეტში შეიძინოს სიცოცხლისთვის საშიში ახალი ფსიქოაქტიური ნივთიერებები.
გამოყენებული წყაროები:
